Viêm mũi xoang dị ứng: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Nhiều người cho rằng viêm mũi xoang dị ứng chỉ là bệnh lý nhẹ và có thể tự khỏi. Tuy nhiên trên thực tế, nếu không được điều trị đúng cách, bệnh sẽ bị kéo dài hoặc dễ tái phát, gây mệt mỏi và suy giảm năng suất làm việc. Bài viết sau đây, Bệnh viện Đồng Nai -2 sẽ mang đến cho bạn thông tin đầy đủ về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết cũng như các phương pháp điều trị bệnh viêm mũi dị ứng.

Viêm mũi xoang dị ứng do đâu? Tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị

Viêm mũi xoang dị ứng là gì?

Viêm mũi xoang dị ứng là tình trạng viêm lớp niêm mạc trong mũi xoang do bị bị kích thích bởi các tác nhân gây bệnh.

Trên thực tế, khi bệnh kéo dài, niêm mạc xoang dễ bị phù nề, gây bít tắc các lỗ thông xoang. Điều này dẫn đến tình trạng ứ dịch, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, hình thành viêm xoang do nhiễm khuẩn kèm theo và làm bệnh trở nên phức tạp hơn. Dưới đây là các dạng bệnh phổ biến:

Viêm mũi xoang dị ứng theo mùa

Được biết đến với tên gọi viêm mũi xoang do dị ứng thời tiết, tình trạng này thường bùng phát vào một số thời điểm nhất định trong năm, chủ yếu do các loại phấn hoa hoặc bào tử nấm mốc trong không khí.

Viêm mũi xoang theo mùa thường kéo dài, gây khó chịu cho người bệnh

Viêm mũi xoang do dị ứng quanh năm

Khác với thể theo mùa, viêm mũi dị ứng quanh năm có thể xảy ra bất cứ lúc nào khi cơ thể tiếp xúc với các dị nguyên. Đây thường là những yếu tố tồn tại liên tục trong môi trường sống, chẳng hạn như bụi nhà, lông thú nuôi, gián hay phấn hoa kéo dài qua nhiều mùa. Đáng chú ý, viêm mũi dị ứng quanh năm thường có mối liên quan mật thiết với hen suyễn, khiến tình trạng hô hấp trở nên nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị đúng cách.

Ngoài ra, cũng có những trường hợp viêm mũi quanh năm không bắt nguồn từ dị ứng, bao gồm:

• Viêm mũi xoang do nhiễm trùng, nhiễm siêu vi.
• Viêm mũi vận mạch.
• Viêm mũi do thuốc.

Viêm mũi xoang do dị ứng quanh năm có khả năng tái phát cao, đặc biệt khi thời tiết thay đổi

Nguyên nhân phổ biến gây viêm mũi xoang dị ứng

Những nguyên nhân gây viêm xoang mũi dị ứng thường gặp bao gồm:

• Thay đổi nhiệt độ và độ ẩm đột ngột
• Phấn hoa 
• Lông và chất thải của động vật 
• Bụi mịn
• Ô nhiễm không khí từ khí thải công nghiệp, phương tiện giao thông và khói bụi đô thị
• Một số sản phẩm chăm sóc cá nhân như xà phòng, dầu gội, nước hoa… có chứa hương liệu dễ gây dị ứng.
• Nấm mốc tồn tại trong môi trường ẩm thấp, nhà vệ sinh, tường cũ,…

Viêm xoang mũi dị ứng xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau

Dấu hiệu nhận biết viêm mũi xoang dị ứng

Viêm mũi xoang dị ứng là tình trạng có thể xuất hiện thoáng qua trong thời gian ngắn, nhưng cũng có trường hợp kéo dài nhiều ngày, thậm chí vài tuần hoặc quanh năm. Dù không phải là bệnh quá nghiêm trọng, tuy nhiên các triệu chứng kéo dài sẽ gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hằng ngày, chất lượng giấc ngủ cũng như hiệu quả học tập và làm việc.

Triệu chứng đặc trưng nhất của viêm mũi xoang do dị ứng là hắt xì, ngứa mũi, nghẹt mũi và chảy mũi trong. Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp phải nhiều biểu hiện khác như.

• Hắt xì liên tục, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi thức dậy hoặc khi tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng.
• Ngứa họng, ho khan kèm khạc đờm trong.
• Ngứa mắt, chảy nước mắt ở một số trường hợp.

Trong trường hợp viêm mũi xoang không được điều trị đúng cách và gây biến chứng viêm xoang bội nhiễm, polyp mũi. Người bệnh có thể xuất hiện thêm các triệu chứng nghiêm trọng hơn như: nhức đầu, đau vùng mặt, giảm hoặc mất khứu giác.

Một số dấu hiệu thường gặp khi bị viêm xoang mũi dị ứng

Xem thêm về bài viết khám bảo hiểm y tế​

Làm thế nào để chẩn đoán viêm mũi xoang dị ứng?

Việc chẩn đoán viêm mũi xoang do dị ứng thường dựa trên thăm khám lâm sàng, kết hợp nội soi mũi xoang và xét nghiệm chuyên sâu. Quá trình chẩn đoán sẽ trở nên thuận lợi hơn khi bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng theo mùa, có thể chỉ ra nguyên nhân khởi phát hoặc phản ứng với nhiều tác nhân gây kích thích. Trong trường hợp nghi ngờ viêm xoang nặng đi kèm, bác sĩ sẽ chỉ định chụp CT scan để kiểm tra.

Để xác định chính xác nguyên nhân gây dị ứng, người bệnh có thể được làm test lẩy da – bôi và tiếp xúc trực tiếp da với một số chất. Bác sĩ sẽ quan sát phản ứng của cơ thể, nếu vùng da tiếp xúc xuất hiện mẩn đỏ, ngứa hoặc sưng tấy, điều đó chứng tỏ người bệnh có dị ứng với chất đó.

Ngoài ra, xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm RAST cũng được áp dụng nhằm đo nồng độ kháng thể IgE đặc hiệu với từng dị nguyên trong máu, giúp chẩn đoán chính xác yếu tố gây viêm xoang mũi dị ứng và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Phương pháp điều trị viêm mũi xoang dị ứng

Phác đồ điều trị viêm mũi xoang được xây dựng dựa trên mức độ nghiêm trọng và các triệu chứng đi kèm. Thông thường, bác sĩ sẽ áp dụng hai nhóm phương pháp chính:

Điều trị bằng thuốc theo phác đồ

Các loại thuốc thường được sử dụng gồm có:

• Thuốc chống viêm: dạng uống thường dùng trong đợt bùng phát nặng và thời gian ngắn. Trong khi thuốc xịt có thể dùng lâu dài với ít tác dụng phụ hơn.
• Thuốc thông mũi, xịt mũi: hỗ trợ giảm nghẹt mũi, thường được khuyến nghị dùng trước khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng.
• Thuốc tiêm chống dị ứng: giúp cơ thể miễn dịch với dị nguyên, từ đó giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và hạn chế tái phát.

Phẫu thuật

Phẫu thuật không phải là lựa chọn phổ biến trong điều trị viêm xoang mũi dị ứng. Tuy nhiên, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định trong các trường hợp:

• Viêm mũi xoang chuyển sang mãn tính, khó kiểm soát.
• Phì đại cuốn mũi gây tắc nghẽn.
• Xuất hiện polyp mũi dẫn đến nghẹt mũi nặng, khó thở.
• Phương pháp điều trị bằng thuốc không mang đến hiệu quả.

Điều trị viêm xoang mũi bằng thuốc hoặc phẫu thuật

Viêm mũi xoang dị ứng điều trị ở đâu?

Viêm mũi xoang dị ứng dai dẳng không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt, mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy, việc chủ động thăm khám sớm để kiểm soát triệu chứng và điều trị bệnh đúng cách là vô cùng cần thiết. Vậy đâu là địa chỉ uy tín để điều trị viêm mũi dị ứng?

Bệnh viện Đồng Nai -2 hiện được đánh giá là một trong những cơ sở y tế đáng tin cậy, có thế mạnh trong thăm khám và điều trị các bệnh lý về tai, mũi, xoang, cổ họng và thanh quản. Bệnh viện không ngừng đầu tư hệ thống cơ sở vật chất hiện đại cùng nhiều thiết bị y khoa chuyên dụng phục vụ cho việc chẩn đoán và điều trị như:

• Máy nội soi chẩn đoán Karl storz;
• Bộ phẫu thuật nội soi Tai Mũi Họng Karl Storz (Full HD);

Không chỉ có lợi thế về trang thiết bị, Bệnh viện Đồng Nai -2 còn sở hữu đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao cùng đội ngũ điều dưỡng tận tâm, luôn đồng hành và chăm sóc chu đáo cho người bệnh. Sự kết hợp giữa chuyên môn, công nghệ và sự tận tình trong dịch vụ chăm sóc đã góp phần quan trọng giúp quá trình điều trị đạt kết quả tốt, rút ngắn thời gian hồi phục và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Bệnh viện Đồng Nai -2 với cơ sở vật chất thăm khám hiện đại, đội ngũ y bác sĩ tận tâm

Phương pháp phòng ngừa viêm xoang mũi dị ứng?

Bên cạnh việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh có thể chủ động phòng ngừa triệu chứng viêm xoang mũi dị ứng thông qua một số biện pháp sau:

• Giữ gìn môi trường sống sạch sẽ: Thường xuyên hút bụi, lau dọn nhà cửa, giặt chăn ga gối bằng nước nóng và ưu tiên sử dụng mền, gối làm từ sợi tổng hợp để hạn chế nấm mốc, bụi bẩn.
• Kiểm soát độ ẩm trong nhà: Sử dụng máy hút ẩm tại những khu vực ẩm thấp, kết hợp máy lọc không khí HEPA để loại bỏ bụi mịn và các tác nhân dị ứng.
• Loại bỏ nguồn gây dị ứng: Hạn chế nuôi thú cưng trong nhà; tiêu diệt côn trùng như gián; nếu xác định dị ứng từ phấn hoa thì nên loại bỏ cây, hoa gây kích ứng trong vườn nhà.
• Bảo vệ cơ thể trước tác nhân môi trường: Đeo khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt trong mùa phấn hoa, môi trường ô nhiễm hoặc thời tiết lạnh ẩm. Tránh khói thuốc lá, khói bụi và không khí ô nhiễm.
• Tăng cường miễn dịch: Duy trì chế độ ăn uống khoa học, cân bằng dinh dưỡng, kết hợp rèn luyện thể dục thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày và tiêm phòng vắc-xin cúm định kỳ.
• Kết hợp biện pháp hỗ trợ y khoa: Đối với dị ứng theo mùa, có thể tham khảo liệu pháp miễn dịch trước khi mùa dị ứng bắt đầu. Ngoài ra, nên thường xuyên rửa mũi bằng dung dịch chuyên dụng để làm sạch niêm mạc, loại bỏ tác nhân gây dị ứng và cải thiện chức năng xoang.

Xem thêm: Viêm mũi dị ứng có tự khỏi không? 

Viêm mũi xoang dị ứng ăn gì và kiêng ăn gì?

Hiện nay, chưa có một chế độ dinh dưỡng chính thức nào được khuyến nghị dành riêng cho người mắc viêm xoang mũi dị ứng. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy việc duy trì một thực đơn cân bằng, giàu dưỡng chất có thể giúp tăng cường miễn dịch, giảm viêm và hạn chế các tác nhân gây kích ứng.

Người bệnh có thể tham khảo chế độ ăn uống khoa học như sau:

Nên và không nên ăn gì khi bị bệnh?

Viêm mũi xoang dị ứng tuy không nguy hiểm ngay lập tức nhưng có thể kéo dài và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, công việc và cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên, các thông tin này chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hay điều trị y khoa. Nếu bạn đang gặp các triệu chứng khó chịu, hãy đến Bệnh viện Đồng Nai -2 để được các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng thăm khám và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.