Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư là sự kết hợp của nhiều biện pháp, bao gồm điều trị giảm đau, giải quyết vấn đề tâm lý và các khó khăn về thể chất mà bệnh nhân phải đối mặt. Phương pháp này hỗ trợ bệnh nhân kiểm soát triệu chứng, tăng hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng sống. Mục tiêu cuối cùng là tạo điều kiện cho bệnh nhân trải qua giai đoạn bệnh một cách nhẹ nhàng trong hành trình cuối cùng.

Chăm sóc giảm nhẹ là gì? 

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư là một chuỗi hoạt động nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình trong bối cảnh đối diện với những thách thức nghiêm trọng từ bệnh tật. Quá trình này bao gồm việc đưa ra các biện pháp ngăn ngừa và giảm bớt gánh nặng về mặt thể chất, tinh thần, xã hội và tâm lý. 

Các nguyên tắc cơ bản trong chăm sóc giảm nhẹ bao gồm:

• Cung cấp dịch vụ chăm sóc toàn diện đối với tất cả bệnh nhân ung thư từ đội ngũ chuyên gia đa môn.
• Giúp bệnh nhân giảm cảm giác đau đớn, các triệu chứng khó chịu và các tác dụng phụ của thuốc đặc trị.
• Cam kết bệnh nhân tuân thủ các quy trình điều trị bệnh.
• Tạo môi trường sống tích cực cho bệnh nhân.
• Hỗ trợ tinh thần và xã hội cho bệnh nhân và gia đình trong quá trình điều trị, kể cả sau khi người bệnh qua đời.

Trọng tâm của phương pháp này là đặt bệnh nhân làm trung tâm, thúc đẩy sự hòa nhập giữa các dịch vụ chăm sóc và tôn trọng quyền lựa chọn của người bệnh và gia đình.

Khi nào cần chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư? 

Nhiều người thường nhầm lẫn rằng chăm sóc giảm nhẹ chỉ cần thiết ở giai đoạn cuối của bệnh. Thực tế, việc này nên được bắt đầu ngay từ lúc chẩn đoán ung thư, kết hợp cùng các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Khi các phương pháp điều trị chính không còn phù hợp, các biện pháp chăm sóc giảm nhẹ sẽ giúp người bệnh ung thư giảm cảm giác đau và khó chịu về cả thể chất lẫn tinh thần, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Thậm chí sau khi bệnh nhân qua đời, dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ vẫn sẽ hỗ trợ gia đình vượt qua giai đoạn đau lòng của mất mát.

Phương pháp chăm sóc giảm nhẹ hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân ung thư

Các phương pháp chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư 

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư có thể áp dụng cho mọi lứa tuổi, loại bệnh ung thư và giai đoạn bệnh, bằng cách sử dụng thuốc, điều chỉnh chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hoặc hỗ trợ tâm lý. Các phương pháp chăm sóc giảm nhẹ bao gồm:

Hỗ trợ xã hội 

Trong một số trường hợp, bệnh nhân ung thư gặp khó khăn khi chia sẻ cảm xúc với gia đình. Nhân viên công tác xã hội có thể đóng vai trò là người trung gian giúp bệnh nhân chia sẻ cảm xúc, tổ chức cuộc họp gia đình, hướng dẫn về cách hỗ trợ bệnh nhân, đồng thời hỗ trợ với các dịch vụ y tế như đưa đón và tìm kiếm thông tin y tế.

Hỗ trợ về cảm xúc 

Bệnh nhân ung thư thường trải qua nhiều cảm xúc khác nhau như lo lắng, buồn bã, hoặc trầm cảm trong quá trình điều trị. Họ có thể gặp khó khăn trong việc chia sẻ cảm xúc, giao tiếp, dẫn đến các rối loạn tâm lý nghiêm trọng. Cố vấn, chuyên gia tâm lý hoặc gia đình có thể hỗ trợ bệnh nhân trong việc này. Việc chia sẻ cảm xúc với bác sĩ điều trị có thể giúp bệnh nhân nhận được sự tư vấn và chăm sóc phù hợp.

Bên cạnh đó, người chăm sóc bệnh nhân trong thời gian dài có thể trở nên căng thẳng, lo lắng và mệt mỏi. Vì vậy, bên cạnh việc tập trung vào bệnh nhân, chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư cũng quan tâm đến người nhà và người chăm sóc bệnh nhân để tư vấn tâm lý, hướng dẫn kỹ năng và hỗ trợ nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc. 

Hỗ trợ về tài chính

Quá trình điều trị ung thư có thể ảnh hưởng đến tài chính và công việc của bệnh nhân và gia đình. Vấn đề về tiền bạc có thể gây lo lắng, căng thẳng hoặc thậm chí làm bệnh nhân cảm thấy có tội lỗi, ảnh hưởng đến tâm lý và quá trình điều trị.

Người nhà bệnh nhân có thể tìm nhân viên y tế xã hội để được tư vấn hỗ trợ như:

• Trao đổi với bác sĩ về chi phí dự kiến trong quá trình điều trị.
• Tìm kiếm các chương trình hỗ trợ tài chính cho điều trị ung thư.
• Tìm hiểu về các chế độ bảo hiểm y tế và bảo hiểm tư nhân hỗ trợ bệnh nhân.
• Khám phá các chương trình quản lý tài chính.

Chăm sóc thể chất 

Bệnh nhân ung thư thường phải đối mặt với nhiều biểu hiện không thoải mái do căn bệnh hoặc hậu quả của điều trị. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau đớn, khó thở, mệt mỏi, thiếu ngủ, chán ăn, buồn nôn và nôn mửa. Khi bệnh tiến triển, những triệu chứng này thường trở nên nghiêm trọng hơn. 

Chương trình chăm sóc giảm nhẹ đánh giá toàn diện các vấn đề về sức khỏe vật lý, từ đó phát triển kế hoạch chăm sóc và điều trị nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống và làm giảm đau cho bệnh nhân. Một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của chăm sóc giảm nhẹ là hướng dẫn bệnh nhân tiếp cận các phương pháp giảm đau, bao gồm việc sử dụng các loại thuốc opioid trong trường hợp đau hoặc khó thở nặng.

Chăm sóc giảm nhẹ sau khi kết thúc điều trị ung thư 

Sau khi hoàn tất quá trình điều trị, bệnh nhân ung thư có thể gặp phải các tác dụng phụ kéo dài từ vài tháng đến nhiều năm. Bác sĩ có thể cung cấp hướng dẫn chăm sóc hậu điều trị nhằm giảm nhẹ tác động này và giúp bệnh nhân dễ chịu hơn, hỗ trợ họ trở lại cuộc sống hàng ngày.

Chăm sóc giảm nhẹ hỗ trợ quá trình điều trị cho người bệnh ung thư

Một số đối tượng đặc biệt cần chăm sóc giảm nhẹ 

Những nhóm đặc biệt cần phương án chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư riêng biệt để tối ưu hóa kết quả điều trị và giảm thiểu tác động phụ bao gồm:

Chăm sóc cho người cao tuổi 

Những bệnh nhân trên 65 tuổi thường phải đối mặt với nhiều tác động phụ về sức khỏe, đặc biệt sau khi tiếp nhận liệu pháp hóa trị, phục hồi sau các ca phẫu thuật. Bệnh viện sẽ cung cấp các phương án chăm sóc giảm nhẹ được cá nhân hóa phù hợp với tình trạng của bệnh nhân cao tuổi.

Chăm sóc cho người chăm bệnh và người thân 

Người chăm sóc và thân nhân của bệnh nhân cũng cần được hỗ trợ chăm sóc giảm nhẹ. Người thân mang đến sự chăm sóc toàn diện cả về mặt thể chất lẫn tinh thần cho bệnh nhân. Tuy nhiên, trong quá trình chăm sóc, họ thường phải đối mặt với căng thẳng, lo lắng, trầm cảm và thất vọng. Trong trường hợp bệnh nhân có con nhỏ, họ càng cần sự hỗ trợ từ người khác. Các nhân viên y tế hoặc nhân viên xã hội sẽ đến cung cấp chăm sóc giảm nhẹ theo chính sách, đảm bảo bệnh nhân và người nhà được quan tâm đúng cách. 

Chăm sóc giảm nhẹ và chăm sóc cuối đời có giống nhau không? 

Chăm sóc giảm nhẹ và chăm sóc cuối đời trong bệnh ung thư là hai khái niệm khác nhau. Chương trình chăm sóc giảm nhẹ thường được áp dụng song song với các phương pháp điều trị chính, có thể bắt đầu ngay từ khi chẩn đoán bệnh. Trái lại, chăm sóc cuối đời dành cho bệnh nhân ở giai đoạn cuối hoặc dự kiến sống dưới 6 tháng, tập trung vào giảm nhẹ đau khổ và cải thiện chất lượng cuộc sống, thường khi các liệu pháp chữa trị không còn hiệu quả. Chăm sóc cuối đời đặt nặng vào nguyện vọng và niềm tin của bệnh nhân để xác định mục tiêu chăm sóc và kế hoạch điều trị phù hợp nhất.

Cá nhân hóa chăm sóc giảm nhẹ hỗ trợ tình trạng bệnh và quá trình chữa trị

Ai có thể chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư? 

Có một số nhóm chuyên gia và nhân viên y tế có thể hỗ trợ trong việc chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư tốt nhất:

Bác sĩ, điều dưỡng 

Chuyên gia bác sĩ và điều dưỡng tại các cơ sở y tế có thể cung cấp điều trị kết hợp với chăm sóc giảm nhẹ để giảm triệu chứng không thoải mái cho bệnh nhân. Trong trường hợp bệnh nhân bị hạn chế khả năng di chuyển có thể chuyển sang dịch vụ thăm khám tại nhà.

Chuyên gia điều trị đau 

Trong trường hợp bệnh nhân đau không kiểm soát, bác sĩ điều trị có thể cùng hội chẩn với chuyên gia điều trị đau để đưa ra giải pháp điều trị toàn diện cho bệnh nhân.

Chuyên viên vật lý trị liệu 

Đội ngũ chuyên viên vật lý trị liệu đưa ra các bài tập phục hồi chức năng vật lý sau phẫu thuật hoặc trong quá trình điều trị được cá nhân hóa, tối ưu khả năng tự chăm sóc, sinh hoạt của bệnh nhân.

Chuyên gia dinh dưỡng 

Đội ngũ chuyên gia dinh dưỡng sẽ hỗ trợ về dinh dưỡng phù hợp với tình trạng bệnh, giúp bệnh nhân ăn ngon miệng, duy trì sức khỏe và tăng cường sức đề kháng. Trong trường hợp bệnh nhân được đặt ống nuôi hoặc truyền dinh dưỡng tĩnh mạch, các bác sĩ sẽ tiến hành thảo luận kỹ lưỡng về lợi ích, nguy cơ và mục tiêu chăm sóc giảm nhẹ phù hợp.

Các thành viên trong gia đình 

Sự hỗ trợ, quan tâm, khích lệ tinh thần từ gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bệnh nhân vượt qua khó khăn tâm lý và duy trì nghị lực trong quá trình điều trị.

Đội ngũ bác sĩ chuyên môn và thân nhân giúp bệnh nhân ung thư vượt qua giai đoạn khó khăn

Địa chỉ chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư uy tín 

Tùy thuộc vào tình hình cụ thể và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, phương pháp chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư có thể được cung cấp tại các cơ sở y tế như bệnh viện, phòng khám, hoặc tại nhà của bệnh nhân.

Bệnh viện Đồng Nai -2 là cơ sở y tế có hệ thống phòng khám hiện đại, phòng điều trị nội trú cao cấp và dịch vụ phục hồi chức năng tiên tiến. Quy trình chăm sóc giảm nhẹ tại đây giúp người bệnh được quan sát và chăm sóc toàn diện trong quá trình điều trị. Ngoài việc giảm đau về mặt thể chất, Bệnh viện Đồng Nai -2 còn chú trọng đến chăm sóc tâm lý và những khía cạnh nhỏ nhặt khác:

• Chăm sóc toàn diện trước, trong và sau mỗi đợt điều trị.
• Sử dụng các phác đồ hiện đại để kiểm soát đau và các triệu chứng khác.
• Đội ngũ y bác sĩ và điều dưỡng được đào tạo chuyên nghiệp và tận tình, giúp bệnh nhân cảm thấy được quan tâm và giữ vững tinh thần lạc quan trong quá trình chiến đấu với bệnh tật.

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư cần lưu ý những gì?

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư là sự tích hợp giữa điều trị dược phẩm, chăm sóc tinh thần, dinh dưỡng và hoạt động hàng ngày của bệnh nhân tuỳ theo từng độ tuổi của bệnh nhân. Vậy nên khi xây dựng phương án chăm sóc giảm nhẹ cần lưu ý các điều sau:

• Hỗ trợ bệnh nhân trong các hoạt động sinh hoạt cơ bản như tắm, gội, vệ sinh răng miệng, thay ga, quần áo.
• Tạo không gian nghỉ ngơi yên tĩnh, sạch sẽ, thoải mái, thoáng khí, đủ ánh sáng.
• Chuẩn bị thức ăn lỏng, mềm, dễ tiêu hoá, không kích thích, lượng ăn vừa đủ, ăn nhiều bữa trong ngày, tránh thực phẩm chiên xào nhiều dầu.
• Theo dõi sát sao các triệu chứng bệnh của bệnh nhân.
• Hỗ trợ tinh thần, động viên, khuyến khích bệnh nhân giữ vững tinh thần lạc quan, tích cực.

Cá nhân hóa kế hoạch chăm sóc giảm nhẹ cải thiện chất lượng điều trị cuộc sống của bệnh nhân ung thư

Với những thông tin đã được đề cập trên, chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư trong quá trình điều trị nên được khuyến khích áp dụng ngay từ đầu và duy trì suốt quá trình chăm sóc. Bệnh nhân được tiếp cận sớm các phương pháp chăm sóc giảm nhẹ thường trải qua ít biến chứng hơn, trải nghiệm chất lượng cuộc sống tốt hơn và thường cảm thấy hài lòng hơn với quá trình điều trị của mình.