TĂNG CÂN TRONG THAI KỲ NHƯ THẾ NÀO LÀ PHÙ HỢP
Mức tăng cân trong thai kỳ phù hợp nhất
Trong ba tháng đầu biểu hiện có thai của các mẹ bầu thường chỉ tăng từ 1-2 kg do tình trạng thai nghén hoặc không tăng cân. Tuy nhiên, từ tháng thứ tư đến tháng thứ chín, mức tăng cân nên được điều chỉnh theo các tiêu chí sau:
- Phụ nữ có cân nặng bình thường trước khi mang thai: Tăng khoảng 0,4 kg/tuần.
- Phụ nữ có cân nặng thấp: Tăng khoảng 0,5 kg/tuần.
- Phụ nữ thừa cân: Tăng khoảng 0,3 kg/tuần.
Tổng mức tăng cân trong thai kỳ nên nằm trong khoảng:
- Phụ nữ có cân nặng bình thường: 11,3 – 16 kg.
- Phụ nữ ít cân: 12,7 – 18,3 kg.
- Phụ nữ thừa cân: 7 – 11,3 kg.
- Phụ nữ mang thai đôi: 16 – 20,5 kg.
Việc tăng cân trong thai kỳ cần được điều chỉnh dựa trên tình trạng sức khỏe của từng bà bầu, nhằm đảm bảo sự phát triển tối ưu cho cả mẹ và bé.
Vì sao cần kiểm soát tăng cân trong thai kỳ?
Việc kiểm soát tăng cân trong thai kỳ rất quan trọng và cần được các mẹ bầu đặc biệt chú ý, bởi thừa cân hay thiếu cân đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
Thai phụ thừa cân thường phải đối mặt với nhiều nguy cơ, bao gồm tăng huyết áp, tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật, và có thể dẫn đến sảy thai, sinh non hoặc thai chết lưu. Thêm vào đó, thừa cân cũng làm gia tăng khả năng phải sinh mổ.
Ngược lại, thai phụ tăng ít cân có nguy cơ cao gặp phải tình trạng suy dinh dưỡng bào thai, sinh ra trẻ nhẹ cân (dưới 2,5 kg), và dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn như tiêu chảy kéo dài và viêm đường hô hấp. Tình trạng này cũng có thể đi kèm với thiếu máu và thiếu vitamin A, D.
Cách phân bố cân nặng của mẹ bầu bên trong cơ thể
Theo khuyến nghị của chuyên gia, mức tăng cân trong thai kỳ nên được điều chỉnh theo chỉ số BMI của mẹ trước khi mang thai nhằm hỗ trợ sức khỏe tốt nhất:
- BMI bình thường (18,5 – 24,9): Khuyến nghị tăng khoảng 11,5 – 16 kg trong suốt thai kỳ.
- BMI dưới 18,5: Cần tăng từ 12,5 – 18 kg để đảm bảo sự phát triển của thai nhi.
- BMI thừa cân (25 – 29,9): Mức tăng cân nên được kiểm soát trong khoảng 7 – 11,5 kg.
- BMI béo phì (trên 30): Tăng từ 5 – 9 kg là mức lý tưởng nhằm giảm thiểu các biến chứng.
Tốc độ tăng cân cũng thay đổi tùy theo từng giai đoạn thai kỳ. Trong ba tháng đầu, mẹ bầu thường tăng từ 1 – 2 kg. Sang đến tam cá nguyệt thứ hai, cân nặng tăng khoảng 4 – 5 kg. Ở giai đoạn cuối, khi thai nhi phát triển mạnh, mẹ bầu có thể tăng thêm 5 – 6 kg.
Ngoài bụng, các phần khác của cơ thể cũng góp phần vào trọng lượng tăng lên, đáp ứng nhu cầu sinh lý trong thai kỳ. Cụ thể, trọng lượng bao gồm:
- Thai nhi: Khoảng 2,5 – 3,5 kg
- Nhau thai: Khoảng 0,5 kg
- Nước ối: Khoảng 1 kg
Việc tăng cân đều khắp cơ thể giúp hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh cho cả mẹ và bé trong suốt quá trình mang thai.
Phương pháp đo lường cân nặng đúng cách cho mẹ bầu
Theo dõi cân nặng đúng cách trong thai kỳ giúp mẹ bầu duy trì mức tăng cân hợp lý. Để đo lường chính xác, mẹ bầu nên tuân thủ các hướng dẫn sau:
- Cân vào một thời điểm cố định mỗi ngày để tránh chênh lệch.
- Mặc cùng loại trang phục để không làm sai lệch kết quả.
- Chỉ cần cân 1 lần mỗi tuần là đủ.
- Thực hiện cân vào buổi sáng sau khi đi vệ sinh, khi cơ thể ở trạng thái ổn định nhất.
Nguyên nhân dẫn đến tăng cân nhanh trong thai kỳ là gì?
Tăng cân trong thai kỳ là một phần quan trọng giúp mẹ cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, việc tăng cân quá nhanh có thể gây ra các vấn đề sức khỏe cho cả mẹ và bé. Một số nguyên nhân chủ yếu bao gồm:
- Chế độ ăn thiếu cân đối: Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu đường, chất béo và tinh bột, trong khi lại thiếu chất xơ từ rau củ và trái cây, cùng thói quen ăn khuya có thể dẫn đến tình trạng tăng cân không kiểm soát. Vì thế, cần tham khảo thêm các thực đơn cho mẹ sau sinh mổ để có chể độ ăn uống hợp lý.
- Ít hoạt động thể chất: Ngồi nhiều và hạn chế vận động làm giảm lượng calo tiêu thụ, dễ khiến cân nặng tăng nhanh chóng.
- Sự thay đổi nội tiết tố: Trong thai kỳ, sự biến đổi hormone làm tăng khả năng giữ nước và tích tụ mỡ, góp phần làm cân nặng tăng đột ngột.
- Sử dụng sữa bầu không hợp lý: Một số loại sữa bầu chứa nhiều đường, nếu dùng quá mức có thể gây tăng cân nhanh chóng nếu không được kiểm soát.
- Yếu tố di truyền và cân nặng trước khi mang thai: Phụ nữ có xu hướng thừa cân từ trước hoặc có yếu tố di truyền thường dễ tăng cân nhanh hơn trong thai kỳ.
Những lưu ý giúp mẹ bầu theo dõi tăng cân trong thai kỳ
Mẹ bầu nên tăng cân trong thai kỳ khoảng 1,5 đến 2kg từ tháng thứ 4 trở đi. Theo dõi cân nặng thường xuyên và khám bác sĩ định kỳ là điều cần thiết để có những điều chỉnh kịp thời nếu cân nặng tăng ít hơn 1 kg hoặc vượt quá 3 kg. Tăng cân không đúng chuẩn có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe mẹ và bé.
- Tăng cân quá nhiều có thể làm gia tăng nguy cơ tiền sản giật, đái tháo đường thai kỳ, sinh non và phải can thiệp sinh mổ.
- Tăng cân quá ít dễ dẫn đến tình trạng thai nhi phát triển chậm trong tử cung, suy dinh dưỡng và tăng nguy cơ sinh non.
Trong thời gian mang thai, chế độ dinh dưỡng của mẹ cần đủ chất cho cả mẹ và bé, nhưng không có nghĩa là ăn quá nhiều. Điều cốt yếu là duy trì tăng cân trong ngưỡng hợp lý thông qua chế độ ăn uống cân bằng và các hoạt động vận động nhẹ nhàng.
Tham khảo thêm về bài viết:
Ảnh hưởng của tăng cân nhanh đối với mẹ bầu và thai nhi?
Tăng cân trong thai kỳ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe mẹ và thai nhi. Khi tăng cân quá mức, mẹ bầu có nguy cơ cao mắc tiểu đường thai kỳ – rối loạn dung nạp glucose do insulin không đáp ứng đủ. Điều này không chỉ làm tăng nguy cơ sinh non và sảy thai, mà còn dễ dẫn đến nhiễm khuẩn và đái tháo đường tuýp 2 sau sinh.
Ngoài ra, tăng cân nhanh dễ gây tăng huyết áp thai kỳ, có thể phát triển thành tiền sản giật hoặc sản giật, làm giảm lưu lượng máu đến tử cung, ảnh hưởng xấu tới thai nhi. Quá trình sinh nở của mẹ bầu tăng cân quá mức cũng có thể trở nên khó khăn hơn, dễ dẫn đến sinh mổ và các biến chứng sau sinh.
Cách phòng ngừa tăng cân nhanh trong thai kỳ cho mẹ bầu
Để phòng ngừa tăng cân nhanh trong thai kỳ và giảm nguy cơ biến chứng cho mẹ và bé, mẹ bầu có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Lựa chọn rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein đa dạng từ động và thực vật, và chất béo không bão hòa. Điều này giúp cung cấp dưỡng chất cần thiết mà không làm tăng cân quá mức.
- Thực hiện các bài tập như đi bộ, yoga, hoặc bơi lội giúp kiểm soát cân nặng, giảm nguy cơ tiểu đường thai kỳ, và duy trì sức khỏe tim mạch mà không gây áp lực lên cơ thể.
- Thường xuyên khám thai và theo dõi cân nặng để nhận biết sớm những thay đổi bất thường, giúp duy trì mức cân ổn định.
- Thư giãn qua nghỉ ngơi, thiền, và các hoạt động giải trí để giữ tinh thần thoải mái, hỗ trợ kiểm soát cân nặng hiệu quả trong suốt thai kỳ.
Những thông tin trên là chia sẻ của chúng tôi về kiểm soát tăng cân trong thai kỳ dành cho mẹ bầu. Việc duy trì cân nặng ổn định không chỉ bảo vệ sức khỏe của mẹ mà còn góp phần vào sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi. Nếu bạn cần tư vấn thêm hoặc có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với Bệnh viện Đồng Nai 2 để được hỗ trợ và đặt lịch khám một cách thuận tiện.