Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách trị
Ngày 13.01.2025
Qua Admin
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là vấn đề phổ biến ở khoảng 10-15% nam giới sau tuổi trưởng thành. Bệnh này nếu để lâu dài sẽ ảnh hưởng đến chức năng tinh hoàn, dẫn đến giảm chất lượng tinh trùng và có thể gây vô sinh trong tương lai. Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị bệnh này là gì? Hãy tham khảo bài viết dưới đây.
Tổng quan bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh
Giãn tĩnh mạch thừng tinh (Varicocele) là tình trạng mở rộng và xoắn bất thường của các tĩnh mạch trong đám rối tinh mạch của tinh hoàn và tĩnh mạch thừng tinh, nằm giữa tinh hoàn và ổ bụng. Sự giãn nở của các tĩnh mạch thừng tinh dễ nhận biết bằng mắt thường. Điều này là do hệ thống van tĩnh mạch nhỏ trong bìu, khiến máu chảy ngược do tác động của trọng lực, gây giãn mạch thừng tinh.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh nguyên nhân do đâu?
Nguyên nhân gây giãn tĩnh mạch thừng tinh vẫn đang được nghiên cứu. Vậy nên, bệnh này thường được phân loại là bệnh tự phát (Idiopathy). Có một số giả thuyết về căn nguyên bệnh này bao gồm: suy van tĩnh mạch; bất thường về vị trí đổ của các tĩnh mạch từ tinh hoàn vào tĩnh mạch thận trái hoặc tĩnh mạch chủ bụng; tăng áp lực ổ bụng do các yếu tố như khối u vùng tiểu khung hoặc sau phúc mạc.
Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính gây Varicocele là do sự suy yếu của hệ thống van tĩnh mạch, dẫn đến trào ngược máu từ tĩnh mạch chủ vào tĩnh mạch tinh, gây giãn nở các đám rối tĩnh mạch tinh ở bẹn và bìu. Sự giãn nở này gây ứ trệ máu, tăng nhiệt độ ở tinh hoàn và có thể gây hại cho tinh trùng.
Dấu hiệu bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh
Trong giai đoạn đầu, Varicocele thường không có triệu chứng rõ rệt. Bệnh thường được phát hiện muộn khi xuất hiện búi tĩnh mạch giãn ở bìu hoặc đau tinh hoàn. Một số ít trường hợp phát hiện qua khám sức khỏe định kỳ hoặc khi đánh giá chức năng sinh sản.
Tuy nhiên, nam giới vẫn có thể nhận ra thông qua một số dấu hiệu giãn tĩnh mạch thừng tinh sau:
- Đau âm ỉ, căng tức hay nặng bìu: Cơn đau thường xảy ra ở bên bìu bị ảnh hưởng, dao động từ nhói nhẹ đến âm ỉ, tăng khi đứng hoặc vận động gắng sức và giảm khi nằm ngửa.
- Co rút hay teo tinh hoàn: Tinh hoàn có thể co rút và mềm hơn do máu ứ trệ trong các tĩnh mạch, tăng áp lực và nhiệt độ bìu, gây tổn hại các tế bào tinh hoàn.
- Suy giảm khả năng sinh sản: Lượng máu nuôi giảm và nhiệt độ tinh hoàn tăng, ảnh hưởng đến việc hình thành, di chuyển và chức năng của tinh trùng. Tinh hoàn sẽ sản xuất ít tinh trùng hơn và tinh trùng có thể không khỏe mạnh như bình thường.
Varicocele có thể nhận thấy qua da
Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh
Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường xuất hiện ở tinh hoàn trái (90%) và khoảng 10% trường hợp mắc cả hai bên. Đây là nguyên nhân phổ biến gây vô sinh nam. Chỉ khoảng 1% trẻ em nam dưới 10 tuổi mắc bệnh này. Tuy nhiên, bệnh này ít gặp ở trẻ em, thường xuất hiện ở nam giới trưởng thành, thường hơn 40 tuổi.
Chẩn đoán bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh
Chẩn đoán giãn tĩnh mạch thừng tinh trong quá trình tiến triển không quá phức tạp. Bác sĩ thường kết hợp khám lâm sàng và siêu âm Doppler để đánh giá lưu thông máu và cấu trúc tĩnh mạch thừng tinh, từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Theo phân loại Dubin, bệnh được chia thành 5 mức độ (grade):
- Mức độ 0: Chỉ chẩn đoán thông qua siêu âm hoặc các phương tiện chẩn đoán khác mà không thấy biểu hiện lâm sàng.
- Mức độ 1: Có thể sờ thấy búi tĩnh mạch giãn khi bệnh nhân thực hiện nghiệm pháp Valsava.
- Mức độ 2: Có thể sờ thấy búi tĩnh mạch khi bệnh nhân đứng thẳng.
- Mức độ 3: Búi tĩnh mạch giãn có thể nhìn thấy khi bệnh nhân đứng thẳng.
- Mức độ 4: Búi tĩnh mạch giãn ngoằn ngoèo dưới da bìu dễ nhìn thấy khi đứng hoặc nằm.
Theo kết quả siêu âm vùng chậu, nếu đường kính tĩnh mạch tinh lớn hơn 2,5mm thì được coi là giãn tĩnh mạch tinh. Còn theo phân loại Sarteschi, Varicocele được chia thành 5 mức độ trên siêu âm Doppler như sau:
- Mức độ 1: Không giãn tĩnh mạch tinh trong bìu nhưng có dòng trào ngược khi thực hiện nghiệm pháp Valsava.
- Mức độ 2: Không giãn tĩnh mạch tinh khi nằm, nhưng có giãn và trào ngược khi thực hiện Valsalva ở tư thế đứng.
- Mức độ 3: Không giãn tĩnh mạch tinh khi nằm, nhưng có giãn và trào ngược khi đứng, lan tỏa ở cả cực trên và cực dưới tinh hoàn.
- Mức độ 4: Tĩnh mạch tinh giãn và trào ngược khi thực hiện Valsalva ở tư thế nằm.
- Mức độ 5: Tĩnh mạch thừng tinh giãn, trào ngược ngay cả khi không Valsalva.
Đến phòng khám uy tín để chẩn đoán tình trạng bệnh chính xác hơn
Xem thêm bài viết tham khảo: Khám nam khoa ở đâu? Địa chỉ khám nam khoa uy tín nhất
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có nguy hiểm không?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một trong những bệnh nam khoa không gây nguy hiểm lớn cho nam giới. Thực tế, khoảng 15% nam giới trưởng thành mắc bệnh này mà không hề biết. Đa phần trong số họ không gặp vấn đề gì và không cần phải quan tâm đến bệnh suốt đời. Ở thanh thiếu niên, tỷ lệ mắc bệnh Varicocele lên đến 20%, và một số trường hợp có thể tự khỏi mà không cần điều trị.
Cách điều trị bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh
Điều trị Varicocele có thể gồm theo dõi định kỳ, dùng thuốc hoặc phẫu thuật, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sinh sản, để sửa lỗi van tĩnh mạch và giảm áp lực trong tĩnh mạch. Quy trình cụ thể bao gồm:
Trường hợp 1: Theo dõi:
Không phải mọi trường hợp giãn tĩnh mạch thừng tinh đều cần can thiệp phẫu thuật. Nếu không gặp đau đớn hoặc không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, bác sĩ thường khuyến nghị theo dõi thêm một thời gian. Nếu giãn tĩnh mạch không lớn và không gây ra bất kỳ khó chịu nào, bạn không cần phải điều trị bằng phương pháp nào khác.
Trường hợp 2: Điều trị bằng thuốc:
Nếu bệnh nhẹ và không gây nguy cơ vô sinh, bác sĩ sẽ khuyến nghị sử dụng Daflon 500mg. Thuốc này chứa diosmin 450mg và hesperidin 50mg, giúp tăng cường độ bền thành mạch, giảm căng thẳng và ứ trệ mạch máu.
Tuy nhiên, một số bệnh nhân tự ý sử dụng thuốc không được chỉ định bởi chuyên gia, có thể làm trầm trọng thêm bệnh tình, như teo tinh hoàn và vô sinh. Mỗi người có cơ địa và tình trạng sức khỏe riêng biệt, do đó việc thăm khám và được tư vấn bởi chuyên gia là cực kỳ quan trọng.
Daflon là thuốc trị Varicocele thường được nhiều bác sĩ kê
Xem thêm các bệnh về nam khoa:
Trường hợp 3: Phẫu thuật:
Trong trường hợp đau vùng bìu bị đau, tĩnh mạch bị giãn mất thẩm mỹ hoặc gây trở ngại trong vấn đề sinh sản, bác sĩ khuyến nghị bệnh nhân phẫu thuật hoặc thực hiện các thủ thuật khác để điều trị.
Phẫu thuật thường liên quan đến việc thắt tĩnh mạch thừng tinh giãn ở phía trên hoặc xung quanh tinh hoàn. Đây là một quá trình có thể được thực hiện trong ngày mà không cần nằm viện qua đêm. Thời gian phẫu thuật thường không quá 1 giờ.
Trong quá trình mổ, bệnh nhân sẽ được gây mê hoặc gây tê cục bộ. Bác sĩ sẽ tạo một vết cắt nhỏ 2-3 cm ở bụng dưới hoặc nếp bẹn. Sau đó thắt các tĩnh mạch thừng tinh bị giãn ở vùng trên hoặc xung quanh tinh hoàn. Loại phẫu thuật này có thể được thực hiện trong ngày, không yêu cầu nằm viện và thường hoàn tất trong vòng chưa đến 1 giờ. Sau 2-3 giờ, bệnh nhân có thể xuất viện.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể trở lại công việc sau 48 giờ. Trong 48 giờ đầu, cần tránh hoạt động gắng sức như khiêng vật nặng hoặc quan hệ tình dục. Sau 5-7 ngày, có thể hoạt động bình thường lại, bao gồm cả chơi thể thao.
Bệnh nhân có thể tắm sau 24 giờ mổ, nhưng tránh ngâm xà bông trong bồn tắm trong vòng 5 ngày. Đôi khi vết mổ có thể đau nhẹ, rỉ dịch, hoặc sưng bìu ít. Có thể đắp bông, gạc lên vết mổ để giảm tình trạng này.
Sau phẫu thuật, bác sĩ sẽ kê thuốc giảm đau. Bệnh nhân tuân thủ chỉ dẫn sử dụng thuốc trong 48 giờ đầu. Sau đó, chỉ sử dụng khi cần thiết do đau nhiều.
Tái khám để kiểm tra vết mổ sau 2 tuần. Ba tháng sau phẫu thuật, kiểm tra tinh dịch để đếm số lượng tinh trùng. Lần đầu tiên kiểm tra, số lượng tinh trùng thường chưa cải thiện nhiều, nhưng sau đó số lượng có thể tăng lên.
Phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh tại phòng khám uy tín
Phương pháp phòng ngừa bệnh tĩnh mạch thừng tinh
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể gây ra đau đớn, khó chịu và ảnh hưởng đến chức năng sinh sản. Tuy nhiên, với biện pháp phòng ngừa đơn giản và hiệu quả dưới đây, nam giới có thể giảm nguy cơ mắc bệnh này.
- Vệ sinh khu vực “vùng kín”: Bệnh lý do viêm nhiễm ở “cậu nhỏ” nếu không được điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng xấu đến tình trạng thừng tinh. Đồng thời, hãy chọn quần lót từ chất liệu thoáng mát và thấm hút mồ hôi tốt.
- Nắm vững thông tin cơ bản về triệu chứng bệnh: Mặc dù bệnh này thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng bệnh nhân có thể cảm thấy đau nhẹ hoặc nặng ở vùng bìu, đặc biệt khi đứng lâu, ngồi lâu hoặc làm việc nặng. Trường hợp này cần được thăm khám và chẩn đoán kỹ càng tại bệnh viện.
- Tránh tiếp xúc nhiệt độ cao: Nhiệt độ nóng làm tĩnh mạch giãn nở, làm trầm trọng thêm triệu chứng của bệnh. Tránh thời tiết nóng và tắm nước nóng sẽ giúp giảm khó chịu và ngăn chặn đau ở bìu.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Bao gồm duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học. Hạn chế nâng vật nặng để giảm áp lực trong ổ bụng, từ đó giúp cải thiện tình trạng giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Lối sống lành mạnh là cách hiệu quả nhất để không mắc bệnh
Với sự phát triển của y học hiện đại, nhiều bệnh nhân đã có cơ hội tiếp cận y tế và điều trị kịp thời. Do đó, khi có dấu hiệu của giãn tĩnh mạch thừng tinh, bệnh nhân cần phải đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị, tránh nguy cơ biến chứng nghiêm trọng như teo tinh hoàn và vô sinh. Liên hệ với Bệnh viện Đồng Nai -2 qua hotline 0933 02 9999 để đặt lịch thăm khám sớm nhất.
—————————–
Bệnh viện Đồng Nai -2
Địa chỉ: Số 2 Đồng Khởi, P.Tam Hòa, Biên Hòa, Đồng Nai
Hotline CSKH: 0933 02 9999
#benhviendongnai2 #benhviendongnai #dongnai #benhvien #Lophoctiensan #bienhoa #khambenh #namkhoa
